طرز کار کمپرسور هوا و کاربرد آن

کمپرسور باد یکی از مهمترین تجهیزاتی است که به تولید هوای فشرده می پردازد و کاربرد زیادی دارد. این ابزار در  وسایلی مانند یخچال، کولر گازی، جاروبرقی و… وجود دارد. همچنین آزمایشگاه ها، مراکز دندانپزشکی، صنایع مختلف و… از این وسیله استفاده می کنند. اما نحوه کار کمپرسور باد چگونه است؟

کمپرسورهای باد چگونه کار می کنند؟ 

 هوای موجود از محیط خارج که فشار و دمای پایینی دارد به وسیله کمپرسور از قسمت اپراتوار دریافت می گردد. سپس با مکانیزمی که در سیستم کمپرسور تعبیه گردیده است، هوا را متراکم یا فشرده می سازد به عبارت دیگر هوا را از حجم زیاد به حجم کمتر تبدیل میکند (در این فرایند دمای گاز بسیار بالا می رود و همچنین عامل دیگری که در طی این فرایند بطور چشمگیری افزایش می یابد، فشار گاز است) سپس هوا را با فشار و دمای بالا به قسمت کندانسور می فرستد.

نحوه فشرده سازی هوا در قسمت کمپرسور به صورت های مختلفی صورت می گیرد که خریدار متناسب با نوع پروژه خود، توان و مصرف برق، کمپرسور را انتخاب می کند.

نحوه فشرده سازی هوا در کمپرسورهای پیستونی

کمپرسور باد پیستونی از سه جزء اصلی الکتروموتور، مخزن و هواساز ساخته شده است. برای فشرده سازی هوا، پیستون در سیلندر رو به پایین حرکت می کند و هوا را درون مخزن قرار می دهد. پس از آن پیستون دوباره شروع به بالا رفتن می کند و چون در اینجا دو سوپاپ از برگشت هوا به داخل سیلندر جلوگیری می‌کنند در نتیجه فشار هوا در قسمت سیلندر کاهش می یابد.

دوباره با پایین آمدن پیستون، سوپاپ ها به بالا حرکت می کنند و هوا وارد مخزن می شود این سیکل اینقدر ادامه پیدا می کند تا فشار مورد نیاز تامین گردد.

نحوه فشرده سازی هوا در کمپرسورهای اسکرو (پیچی)

کمپرسور اسکرو از اجزای اصلی الکتروموتور، دو شفت مارپیچ در داخل سیلندر، مخزن و تابلو برق و … ساخته شده است. در این روش تولید فشار گاز با حرکت دو جز متفاوت مارپیچی که یکی ثابت است و دیگری متحرک انجام می شود. به این صورت که با حرکت شافت مارپیچ متحرک در داخل شافت مارپیچ ثابت موجب انتقال هوا محیط بیرون به داخل مخزن می شود.

دوباره شفت متحرک به بالا حرکت می کند و هوای بیرون را به داخل خود می کشد و آن را فشرده می سازد و این پروسه بارها تکرار می گردد تا فشار هوای داخل مخزن به حد مورد نیاز برسد.

در کمپرسور های اسکرو برای خنک سازی قسمت مخزن و هوا ساز از رادیاتور دو منظوره آب و روغن استفاده می نمایند. در قسمتی که آب در رادیاتور می باشد وظیفه پایین آوردن دمای فشار گاز موجود در مخزن را بر عهده دارد و قسمتی که روغن در رادیاتور می باشد وظیفه روانکاری و پایین آوردن دمای کمپرسور را دارد.

کاربرد کمپرسور باد

کمپرسور باد کاربردهای زیادی دارد که بخشی از آن ها شامل موارد زیر است:

• صنایع مختلف
• دندانپزشکی
• رنگ کاری
• تمیزکاری
• آرایشگاه
• آپاراتی
• حکاکی

استفاده در صنایع مختلف

یکی از اصلی ترین کاربرد کمپرسور باد، استفاده از آن در صنایع مختلف است. به صورت کلی تقریبا در همه صنایع از این ابزار استفاده می شود که مهمترین آن ها شامل موارد زیر هستند:

• صنایع غذایی
• صنایع کشاورزی
• صنایع پزشکی
• دامداری
• شیلات

کاربرد کمپرسور باد در دندانپزشکی

کمپرسور در دندانپزشکی یکی از مهمترین تجهیزات ضروری است که هوای فشرده مورد نیاز برای ابزارها را تامین می کند. کمپرسور باد دندانپزشکی بدون صدا است تا دکتر و بیمار  اذیت نشوند.

استفاده در یخچال

کمپرسور بخش مهمی در یخچال است که باعث گردش مبرد در یخچال و ایجاد سرما و حفظ دمای پایین آن می شود. نحوه کار کمپرسور در یخچال به این صورت است که ابتدا گاز مبرد را فشرده می کند؛ سپس حرارت را به محیط انتقال می دهد. پس از آن مایع مبرد سرد وارد اپراتور می شود و فشار آن کاهش می یابد. در آخرین مرحله بخار مبرد سرد به کمپرسور برمی گردد و این چرخه تکرار می شود.

استفاده برای رنگ کاری

یکی دیگر از کاربردهای پمپ باد، استفاده برای رنگ کاری است. پمپ باد رنگ کاری، هوا را فشرده کرده و ینروی مورد نیاز برای پاشش رنگ را فراهم می کند.

چگونه می توان مصرف انرژی کمپرسور باد را کاهش داد؟

کمپرسور باد یکی از ابزارهای صنعتی است و عمدتا مصرف انرژی پایینی دارد، اما در صورتی که تجهیزات شما قدیمی شده اند و شما قصد کاهش هزینه ها را دارید، می توانید از راهکارهای زیر که متخصصین ایران کمپرسور پیشنهاد می کنند، استفاده کنید.

• استفاده از کمپرسور های باد را در مواقع غیر ضروری مثل فصول سرد کاهش دهید و در صورت عدم نیاز آنها را خاموش کنید.
• از کمترین توان کمپرسور هوا و کمترین فشاری که ایجاد می کند استفاده کنید.
• گرمای تولید شده توسط کمپرسور هوا را اندازه بگیرید و در صورت زیاد بودن این دما با تعمیرکاران مجرب صحبت کنید.
• نشت هوا از محفظه را چک و در صورت لزوم تعمیرات ممکن را اعمال کنید.
• بیشینه توان سیستم در حالت های فشار بالا و بدون فشار به دست آورید و کار کشیدن بیشتر از این مقدار را منع کنید.

آیا کمپرسور باد می تواند خطرناک باشد؟

 همانند تمام ابزار ها و انرژی ها کمپرسور هوا نیز می تواند، خطرناک باشند از این رو پیشنهاد می شود، افرادی که از این ابزارها استفاده می کنند از گوش گیر و عینک ایمنی استفاده کنند. چند مورد از خطرات کمپرسور هوا را در زیر آورده ایم.

• صدای حاصل از هوای فشرده در دراز مدت و به صورت مداوم می تواند باعث کم شنوایی شود.
• هوای حاصل از کمپرسور باد در صورت دمیده شده در دهان می تواند ریه ها یا معده را پاره کند. پس جدا از شوخی با این وسیله اجتناب کنید.
• هوای فشرده ، کمپرسور هوا می تواند وارد جریان خون شده و از طریق آسیب به رگ ها باعث مرگ شود.
• تنها 12 پی سی فشار هوا می تواند چشم را از کاسه در بیاورد، پس هنگام کار با واتر جت یا سند بلاست از شوخی های خطرناک اجتناب کنید.

قبل از استفاده از کمپرسور باد چه کنیم؟

برای شروع استفاده از کمپرسور باد، در صورتی که از ایران کمپرسور خرید کرده اید، با همکاران ما در قسمت نصب تماس حاصل کنید، همکاران ما در اسرع وقت برای نصب کمپرسور هوا در محل حاضر میشوند، بعد از این کار ضمانت نامه شما فعال شده و تا مدت مشخص در قرارداد، تامین قطعات یدکی مورد نیاز شما توسط ایران کمپرسور صورت خواهد گرفت.

بعد از این کار از مسئولین کمپرسور ها بخواهید تا دفترچه راهنمای شرکت را به دقت مطالعه، وضعیت موتور و سیم ها را بررسی کنند، در صورت مشاهده هرگونه خرابی با همکاران پشتیبانی ما تماس حاصل کنید. لازم به ذکر است، در صورت نیاز به اپراتور ها استفاده از دستگاه ها آموزش داده می شود.

راه های افزایش طول عمر کمپرسور باد

به منظور افزایش طول عمر کمپرسور هوا از یک برقکار بخواهید، تا تاسیسات برقی شما را مورد بررسی قرار دهد و در صورت وجود هرگونه اختلال مشکلات را حل کند. در صورتی که خنک کننده دستگاه آب است، هر هشت ساعت یکبار و در صورتی که روغن است، هر 100-1000 ساعت یکبار بسته به نوع روغن آن را تعویض کنید.

به ازای 160 ساعت کار توان موتور را بررسی و در صورت کاهش دستگاه را استراحت دهید. میزان رطوبت هوا را بررسی کنید و در صورت بیشتر بودن آن و احتمال زنگ زدگی محل کمپرسور باد را تغییر دهید. به ازای 200 ساعت کار، کارکرد کلید های کمپرسور باد را بررسی و در صورت هرگونه ایراد کار را متوقف کنید. هر 40 ساعت یکبار فیلتر هوای کمپرسور روغنی را تعویض یا تمیز کنید.

چه عواملی به کمپرسور باد آسیب می رساند؟

عوامل زیادی ممکن است به کمپرسور باد آسیب برسانند که رطوبت و آلودگی هوا مهمترین آن ها هستند:

رطوبت زیاد

موتور و قطعات کمپرسورباد همگی، از آهن هستند که رطوبت به مرور زمان به آن ها آسیب می رساند. در کمپرسور هایی که خنک کننده به طور مستقیم در ارتباط با آب است، استفاده از خشک کن در کنار فیلتر هوا ضروری است. ولی به طور کلی رطوبت را نمی توان حذف کرد.

آلودگی هوا

هوای آلوده دارای انواع ریزگردها است و این ریزگردها می تواند به مرور زمان باعث انسداد خطوط انتقال، کاهش توان موتور، افزایش هزینه های نگهداری و تعمیرات ، کاهش عمر و بهره وری و در بدترین شرایط کاهش کیفیت کارکرد شود. این وضعیت در کمپرسور های روغنی بسیار مخرب تر از کمپرسور های فری اویل است و مالکین حدالمقدور بهتر است از فیلتر هوا استفاد کنند.

کاهش دما و رسیدن به نقطه شبنم در فصول سرد سال

نقطه شبنم دمای است که در آن بخار آب طی فرایند میعان مانند شبنم روی تجهیزات می نشیند، آب بسیار خطرناک تر از بخار آب است، بنابراین در فصول سرد سال نباید اجازه دهید، کمپرسور باد به نقطه شبنم برسد. نقطه شبنم برای صنایع بین 40 تا 50 فارنهایت است، که باید جلوی رسیدن دما به این میزان را بگیرید.

افزایش دما در تابستان

میزان رطوبت در فصل های گرم نسبت به فصول سرد سال بیشتر است و از این رو میزان آسیب به تجهیزات بیشتر خواهد شد. به ازای کاهش دما به اندازه بیست درجه فارنهایت رطوبت نصف می شود. بنابراین در فصول گرم سال نیز باید از کاغذ های خشک کن استفاده شود.

نتیجه گیری

کمپرسور باد یکی از ابزارهایی است که با افزایش فشار، هوا را فشرده می کند. این کار در چهار مرحله مکش هوا، فشرده سازی، خنک سازی و ذخیره انجام می شود تا در  صورت نیاز از آن ها استفاده شود.

حسین موسوی نیا

من متخصص و پژوهشگر در زمینه هوای فشرده و انواع کمپرسور باد هستم و سعی می کنم تا جدیدترین و کارامدترین اطلاعات را در خصوص صنعت هوای فشرده با شما به اشتراک بگذارم.