معرفی قطعات و اجزای تلمبه بادی دستی

تلمبه بادی دستی ابزاری ساده و در عین حال کارآمد است که نیروی دست را به نیروی فشار هوا تبدیل می کند. این وسیله کاربردی در مصارف گوناگونی نظیر باد کردن تایر دوچرخه، توپ های ورزشی و تشک های بادی مورد استفاده قرار می گیرد. سهولت استفاده، قابلیت حمل آسان و عدم نیاز به برق یا باتری از جمله مزایای بارز تلمبه بادی دستی به شمار می رود. شناخت قطعات تلمبه بادی دستی مانند بدنه و سیلندر، پیستون و دسته، شیلنگ خروجی هوا، شیر یک طرفه، نازل یا سری اتصال، پایه و استند و گیج فشار باعث نگهداری صحیح، عیب یابی راحت تر و تشخیص بهترین تلمبه برای دوچرخه می شود.

قطعات تلمبه بادی دستی

آشنایی با اجزای تلمبه باد دستی باعث می شود تا در صورت بروز مشکل برای این وسیله بتوانید به راحتی آن را عیب یابی کرده و تعمیر نمایید. برخی از مهمترین اجزای تلمبه بادی دستی شامل موارد زیر می شوند:

• بدنه و سیلندر
• پیستون و دسته
• شیلنگ خروجی هوا
• شیر یک طرفه
• نازل یا سری اتصال
• پایه و استند
• گیج فشار

بدنه و سیلندر (Cylinder)

بدنه و سیلندر اسکلت اصلی تلمبه بادی دستی را تشکیل می دهد و وظیفه نگهداری سایر قطعات و ایجاد محفظه برای فشرده سازی هوا را در کمپرسور باد بر عهده دارد. این قسمت از جنس فلزات مقاوم مانند آلومینیوم یا فولاد ساخته می شود تا در برابر فشار ناشی از فشرده سازی هوا، استحکام کافی را داشته باشد. قطر داخلی سیلندر حجم هوای فشرده شده در هر بار پمپاژ را تعیین می کند. هرچه قطر سیلندر بیشتر باشد به نیروی بیشتری برای حرکت دادن پیستون نیاز است، اما حجم هوای بیشتری در هر بار حرکت پیستون فشرده شده و سرعت باد کردن افزایش می یابد.

سطح داخلی سیلندر باید صاف و صیقلی باشد تا از اصطکاک زیاد با پیستون جلوگیری شود و عمر مفید دستگاه افزایش یابد. همچنین آب بندی مناسب بین پیستون و سیلندر از اهمیت بالایی برخوردار است تا از نشت هوا و کاهش راندمان تلمبه جلوگیری نماید. در برخی از مدل ها بدنه و سیلندر به صورت یکپارچه ساخته می شوند و در برخی دیگر این دو قطعه از هم جدا بوده و به وسیله پیچ و مهره یا سایر اتصالات به هم متصل می شوند.

پیستون و دسته (Piston & Handle)

پیستون و دسته دو جزء مکمل هستند که نیروی دست کاربر را به حرکت رفت و برگشتی در داخل سیلندر تبدیل می کنند که باعث ایجاد هوای فشرده می شود. پیستون از جنس پلاستیک مقاوم یا فلز ساخته می شود و دارای حلقه های آب بندی است که از نشت هوا بین پیستون و دیواره سیلندر جلوگیری می کند. این حلقه ها از جنس لاستیک یا پلی یورتان هستند و به طور محکم در شیارهای تعبیه شده روی پیستون قرار گرفته و با دیواره سیلندر تماس پیدا می کنند. با حرکت پیستون به سمت پایین، هوا در داخل سیلندر فشرده شده و از طریق شیلنگ خروجی هوا به بیرون هدایت می شود.

دسته تلمبه اهرمی است که کاربر با استفاده از آن نیروی لازم برای حرکت دادن پیستون را اعمال می کند. طراحی ارگونومیک دسته از اهمیت بالایی برخوردار است تا کاربر بتواند با کمترین تلاش، بیشترین نیرو را به پیستون منتقل کند. جنس دسته نیز از پلاستیک یا فلز با روکش پلاستیکی است تا از لغزش دست جلوگیری کند. ارتباط بین دسته و پیستون از طریق یک میله ی فلزی برقرار می شود که حرکت چرخشی دسته را به حرکت خطی پیستون تبدیل می کند.

شیلنگ خروجی هوا (Air Hose)

شیلنگ خروجی هوا رابطی است که هوای فشرده شده در داخل سیلندر را به بیرون منتقل می کند. شیلنگ خروجی هوا از جنس مواد مقاوم و انعطاف پذیر ساخته می شود تا در برابر فشار هوا و خم شدن های مکرر دچار آسیب نشود. طول شیلنگ نباید خیلی بلند باشد که باعث کاهش فشار هوا شود. همچنین اتصالات شیلنگ به بدنه تلمبه و نازل اتصال باید محکم و بدون نشتی باشند تا از هدر رفتن هوا جلوگیری شود. در برخی از مدل ها شیلنگ به صورت فنری طراحی شده است تا فضای کمتری را اشغال کند و جابجایی آن را آسان تر کند.

شیر یک طرفه (One-Way Valve)

شیر یک طرفه قطعه ای کلیدی در تلمبه بادی دستی است که جریان هوا را تنها در یک جهت (از سیلندر به سمت شیلنگ خروجی هوا) حرکت می دهد و از بازگشت هوا به داخل سیلندر جلوگیری می کند. این شیر در مسیر خروجی هوا از سیلندر قرار گرفته و با استفاده از یک توپ یا دیسک کوچک که به وسیله فنر یا فشار هوا کنترل می شود، عمل می نماید.

هنگامی که پیستون به سمت پایین حرکت می کند و هوا را فشرده می سازد، فشار هوا باعث باز شدن شیر شده و هوا به سمت شیلنگ خروجی هدایت می شود. هنگامی که پیستون به سمت بالا حرکت می کند، فشار هوا در داخل سیلندر کاهش یافته و شیر به طور خودکار بسته می شود و از بازگشت هوا به داخل سیلندر جلوگیری می نماید.

نازل یا سری اتصال (Nozzle/Connector)

نازل یا سری اتصال قطعه ای است که به انتهای شیلنگ خروجی هوا متصل شده و امکان اتصال تلمبه به انواع مختلف دریچه های باد را فراهم می کند. این نازل دارای اشکال و اندازه های مختلفی است تا بتوان برای باد کردن تایر دوچرخه، توپ های ورزشی، تشک های بادی و سایر وسایل بادی استفاده کرد.

برخی از تلمبه های بادی دستی دارای چندین نازل مختلف هستند که کاربر می تواند بر اساس نیاز خود از آن ها استفاده کند. جنس نازل ها از پلاستیک مقاوم یا فلز می باشد و دارای اتصال محکم و بدون نشتی است. طراحی نازل عموما طوری است که اتصال و جدا کردن آن بدون زحمت انجام می شود. در برخی از مدل ها نازل دارای یک اهرم یا قفل است که اتصال آن را محکم تر می کند و از جدا شدن ناگهانی آن در حین باد کردن جلوگیری می نماید.

پایه و استند (Base/Foot Stand)

پایه و استند به منظور ایجاد ثبات و پایداری تلمبه بادی دستی در حین استفاده طراحی شده است. این قسمت در پایین ترین بخش تلمبه قرار می گیرد و به کاربر اجازه می دهد تا تلمبه را ثابت نگه داشته و نیروی بیشتری برای پمپاژ هوا اعمال کند. طراحی پایه و استند باید به طوری دقیق و اصولی باشد که از لغزش تلمبه روی سطوح مختلف جلوگیری کند. در برخی از مدل ها، پایه و استند تاشو هستند تا حمل و نقل آن آسان تر شود.

گیج فشار

گیج فشار ابزاری است که میزان فشار هوای موجود در تایر، توپ یا وسیله ی دیگری که در حال باد شدن است را نمایش می دهد. این ابزار موجب می شود تا از باد کردن بیش از حد یا کمبود باد جلوگیری شود و بتوان فشار را به میزان دلخواه تنظیم کرد. گیج فشار بر حسب واحد پوند بر اینچ مربع PSI یا بار Bar مدرج شده است.

جمع بندی

تلمبه بادی دستی با وجود سادگی ظاهری، از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر یک نقش مهمی در عملکرد کلی آن ایفا می کنند. شناخت اجزای تلمبه باد دستی و نحوه کارکرد آن باعث می شود تا در صورت بروز مشکل، بتوان به عیب یابی و تعمیر آن پرداخت. بدنه و سیلندر، پیستون و دسته، شیلنگ خروجی هوا، شیر یک طرفه، نازل اتصال، پایه و استند و گیج فشار از جمله اجزای اصلی یک تلمبه بادی دستی هستند.

حسین موسوی نیا

من متخصص و پژوهشگر در زمینه هوای فشرده و انواع کمپرسور باد هستم و سعی می کنم تا جدیدترین و کارامدترین اطلاعات را در خصوص صنعت هوای فشرده با شما به اشتراک بگذارم.