موتور سردخانه چیست و نحوه عملکرد آن چگونه است؟

کمپرسور سردخانه یکی از اجزای اصلی سیستم های برودتی و سردخانه ها است که برای ایجاد دماهای پایین و حفظ مواد غذایی و محصولات دیگر در سردخانه ها و یخچال های صنعتی استفاده می شود. وظیفه موتور سردخانه، فشرده سازی و جا به جایی مبرد (گاز سردکننده) در سیستم های تهویه مطبوع و سردخانه ها می باشد. کمپرسور سردخانه به عنوان قلب سیستم عمل کرده و وظیفه دارد تا گاز مبرد را فشرده و آن را به سیستم برودتی منتقل کند. بیشتر سردخانه ها برای این کار از کمپرسور مدل اسکرو و اسکرول استفاده می کنند.

به کمپرسور سردخانه، موتور سردخانه نیز گفته می شود!

نحوه عملکرد موتور سردخانه

عملکرد موتور سردخانه به این صورت است که ابتدا بخار مبرد از evaporator (تبخیرکننده) به کمپرسور وارد می شود. کمپرسور این بخار را فشرده کرده و فشار و دمای آن را افزایش می دهد. سپس بخار داغ و فشرده به condenser (چگالنده) منتقل شده و بخار مبرد مجدد به مایع تبدیل می گردد. در نهایت مایع مبرد به evaporator بازگشته و این چرخه ادامه می یابد.

انواع کمپرسور سردخانه

انتخاب نوع کمپرسور مناسب برای سردخانه به عوامل مختلفی مانند ظرفیت سرمایشی مورد نیاز، اندازه سردخانه، نوع مواد نگهداری شده، هزینه اولیه و شرایط محیطی بستگی دارد. به طور کلی سه نوع کمپرسور پیستونی، اسکرو و اسکرال بیشترین کاربرد را در سردخانه ها دارند:

1- کمپرسور پیستونی برای سردخانه

کمپرسور پیستونی برای سردخانه های بزرگ و صنعتی مناسب است. این کمپرسور دارای ظرفیت بالایی بوده و می تواند دماهای پایین را به خوبی تأمین کند؛ اما معمولاً صدای بلندی داشته و نیاز به نگهداری بیشتری دارد.

2- کمپرسور اسکرال برای سردخانه

کمپرسور اسکرال به دلیل کارایی بالا، ابعاد کوچک و صدای کم، برای سردخانه‌های کوچک و متوسط مناسب است.

3- کمپرسور اسکرو برای سردخانه

از بهترین و با اهمیت ترین ویژگی‌ این دستگاه می توان به استفاده از انرژی الکتریکی و کم مصرف بودن آن اشاره کرد. کمپرسور اسکرو به گونه طراحی شده که برای فرآیند تولید هوای فشرده، نیازی به سوپاپ مکش و سیستم دهش نداشته باشد. همچنین برای عملیات خنک سازی داخل کمپرسور اسکرو، سیستمی طراحی شده است که خنک سازی را به واسطه رزوه ها و پاشش روغن به روی سایر قطعات انجام می دهد. سردخانه هایی که در تاسیسات برودتی آن ها ظرفیت های متفاوت سرمایشی وجود دارد، می توانند با خرید کمپرسور اسکرو از آن استفاده کنند.

آشنایی با کمپرسور هرمتیک و سمی هرمتیک

کمپرسور سردخانه در سه مدل باز، بسته و نیمه باز تولید می شود. به کمپرسور‌هایی که فشرده سازی هوا را در حالت بسته انجام می دهند، کمپرسور هرمتیک و کمپرسور‌هایی که در حالت نیمه باز هوای فشرده تولید می کنند، کمپرسور سمی هرمتیک می گویند. تنها تفاوتی که سیستم نیمه بسته با بسته دارد، دسترسی آسان و راحت به قطعات اصلی و تشکیل دهنده کمپرسور می باشد. بسیاری از سردخانه های بزرگ که ظرفیت سرمایشی بالایی دارند، از دستگاه های کمپرسور سردخانه نیمه بسته استفاده می کنند.

Hermetic compressors کاربرد زیادی در سردخانه هایی با متراژ کمتر و ظرفیت پایین سرمایشی دارد. تنها مزیت مهمی که سیستم های Hermetic دارند، جلوگیری از نفوذ گرد و غبار به داخل موتور دستگاه است. اجزا و قطعات کمپرسور Hermetic، درون پوسته قرار دارد و شما نمی توانید به راحتی قطعات دستگاه را ببینید؛ در نتیجه تعمیر آن سخت انجام شده و معمولا تعمیرات مجدد آن به صرفه نخواهد بود. اما کمپرسور‌های نیمه باز، از لحاظ شکل ظاهری و طراحی شبیه به کمپرسور‌های بسته هستند و پوسته محافظت از دستگاه همچنان روی موتور آن نصب می شود.

خرید یکی از بهترین مدل های کمپرسور باد، کمپرسور باد 100 لیتری هرمتیک

بخوانید: کمپرسور باد صعنتی

کاربردهای موتور سردخانه

• صنعت مواد غذایی: برای حفظ کیفیت و تازگی محصولات غذایی، سردخانه ها به کمپرسورهای کارآمد نیاز دارند.
• صنعت داروسازی: در نگهداری داروها و واکسن ها که نیاز به دماهای پایین می باشد، کمپرسور سردخانه نقش حیاتی ایفا می کنند.
• سردخانه صنعتی: در ذخیره‌سازی محصولات مختلف، از کمپرسور سردخانه صنعتی بزرگ و قدرتمند استفاده می شود.

نتیجه گیری

موتور سردخانه وظیفه فشرده سازی و گردش گاز مبرد (refrigerant) در سیستم را بر عهده دارد. این دستگاه با افزایش فشار و دمای گاز مبرد، امکان انتقال حرارت از داخل سردخانه به محیط خارج را فراهم می کند. انتخاب کمپرسور مناسب برای سردخانه به عوامل مختلفی از جمله ظرفیت سردخانه، نوع محصولی که در آن نگهداری می شود، دمای مورد نیاز و شرایط محیطی بستگی دارد. کمپرسور پیستونی و اسکرول برای سردخانه های صنعتی و بزرگ بهترین انتخاب هستند، اما کمپرسور روتاری برای کاربردهای خانگی مناسب تر است.

حسین موسوی نیا

من متخصص و پژوهشگر در زمینه هوای فشرده و انواع کمپرسور باد هستم و سعی می کنم تا جدیدترین و کارامدترین اطلاعات را در خصوص صنعت هوای فشرده با شما به اشتراک بگذارم.